POLECANE KSIĄŻKI

Bartłomiej Grzegorz Sala, ilustracje: Mikita Rasolka Wśród polskich syren, rusałek, meluzyn, świtezianek i innych wodnych panien

Wydawnictwo Bosz, Olszanica 2020

„Opowieści o Świtezi i świteziankach znane były nie tylko w najbliższych okolicach jeziora. Mickiewicz poznał je dzięki swojej niani, szlachciance Horbatowskiej, która – jak wspominał brat poety Aleksander – opowiadała mu, a nawet śpiewała podanie o mieście stołecznym, pod którym rozwarła się przepaść i pochłonąwszy je, zalana została przez jezioro Świteź. (…)

Za dni Mendoga gród Świteź pod wodzą dzielnego Tuhana powodzenia wielkiego zażywał. Zdarzyło się wszelako, że Car ruski z całą potęgą swoją na Litwę nadciągnął i króla jej w Nowogródku obległ…”

Zaskakująca książka, a właściwie – album. Syreny, rusałki, meluzyny i świtezianki potraktowane są naukowo i etnograficznie. A zaprezentowano aż sześćdziesiąt wodnych stworzeń znanych z ludowych podań i dzieł literackich. Każdej wodnicy poświęcony jest jeden rozdział zawierający szczegółową charakterystykę postaci, analizę jej szlachetnego lub niecnego działania oraz wpływu, jaki wywarła na współczesną kulturę, a rozważania wzbogacone są o rys historyczny miejsc, w których żyły owe stwory. Ciekawym zabiegiem jest połączenie eksplikacji z fabularyzowanymi legendami napisanymi współcześnie, ale językiem archaicznym.

W ten sposób zanurzamy się w zwodnicze ramiona ponętnych nimf, dowiadujemy się naukowo, co nas czeka, a zapakowane mamy to wszystko w pysznym tekście literackim.

(kb)