POLECANE KSIĄŻKI

Andrzej Duda Człowiek, a nie człowiek

WasPos, Kraków 2020

Naprawdę zdolny Andrzej Duda nie rezyduje w Warszawie przy Krakowskim Przedmieściu, ale jest ze Śląska Cieszyńskiego, mieszka w Krakowie, robi filmy, układa scenariusze i pisze wiersze. A teraz wydał pierwszą powieść.

„Którego dziś i jaki dzień tygodnia. – Markijan powoli traci rachubę. Zaczyna popadać w zobojętnienie. Być może skupiałby się na porządkowaniu kalendarza w swojej głowie i nadaniu linearnego biegu dniom i wydarzeniom, gdyby brak tej wiedzy był jedynym jego zmartwieniem lub chociażby największym. (…) Dziś może chciałby już nawet wejść do hali dworca i trochę się ogrzać… ale nie może. Zatarg z policją ostatecznie przekreślił jego chęć do pojawiania się w miejscach, które policja i straż miejska uznają za swoje”.

Ta książka to opis Polski, za którą jeszcze będziemy tęsknić. Ale która już wtedy – czyli dawno przed pandemią, była w wielu miejscach chora. Dowodem na to główny wątek historii. Oto Markijan Sowa, pół Polak, pół Ukrainiec, zbiegiem serii nieprzychylnych okoliczności zostaje bezdomnym i zamieszkuje na dworcu kolejowym w Gliwicach. Wielu jest ludzi wokół – lecz nikt nie jest w stanie mu pomóc. Świat toczy się swoim torem, media plują papką, ludzie gonią przed siebie bez czasu na refleksję, a Ukrainiec dryfuje ku zagładzie.

Owszem, jest trochę niedorajdą – jak wielu. Owszem: ma pecha (jak wielu innych). Tam – są wokół źli ludzie. Ale to nieprawda, że oni są źli z gruntu. Mają po prostu swoje problemy, bo inni im zaszkodzili, którzy też mieli swoje problemy… Łańcuch pecha, przypadku, konieczności działania po złej stronie. Człowiek, a nie człowiek to opis bezradności i powolnego osuwania się w bagno. Warto przeczytać przed jesienią, gdy bezrobocie skoczy na potęgę…

Książka powstała z inspiracji i wsparcia Studium Literacko-Artystycznego UJ kierowanego przez Gabrielę Matuszek-Stec.

A o autorze? Andrzej Duda (rocznik 1975; imię i nazwisko najzupełniej prawdziwe) to scenarzysta, reżyser i pisarz związany z Krakowem (fizycznie od 25 lat, duchowo od zawsze). Absolwent dziennikarstwa na UJ i Studiów Literacko-Artystycznych na tej samej uczelni. Laureat Stypendium Scenariuszowego PISF. Twórca nagradzanych filmów reklamowych, dokumentalnych (między innymi dla Discovery Channel), wideoklipów i programów telewizyjnych. Współpracuje ze wszystkimi liczącymi się telewizjami w Polsce. Stworzył ponad pięćset żartów filmowych dla programu Szymon Majewski Show. Autor powieści, poezji i dramatów. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich.

Witold Bereś