REKOMENDACJE
Magda Huzarska-Szumiec Skarby piastowskich królów
Na Zamku Królewskim na Wawelu możemy oglądać cenne historyczne pamiątki i arcydzieła sztuki złotniczej.
Fot. Grzegorz Kozakiewicz
Równo 700 lat temu na Wawelu został koronowany na króla Polski Władysław Łokietek. Było to wydarzenie, które dziś znalazłoby się pewnie w głównych wydaniach serwisów informacyjnych. Po raz pierwszy bowiem koronacja odbyła się nie w Gnieźnie, a w Krakowie. Kamery robiłyby pewnie zbliżenia na Szczerbiec, słynny miecz, którym Władysław, a po nim podczas podobnych uroczystości prawie wszyscy inni polscy królowie trzykrotnie kreślili znak krzyża w powietrzu. Teraz ten wyjątkowy przedmiot możemy zobaczyć na wystawie Skarby epoki Piastów.
To ekspozycja, która prezentuje przedmioty znane z podręczników historii, a na co dzień znajdujące się w zbiorach Zamku Królewskiego na Wawelu oraz krakowskiej katedry. Ale są też zabytki mniej znane, pochodzące z najstarszych małopolskich, wielkopolskich i mazowieckich kościołów. – Ciekawa jest gablota poświęcona kultowi św. Stanisława, gdyż to jego osoba była jednym z powodów przeniesienia koronacji do Krakowa. Według legendy, ciało rozczłonkowanego biskupa miało zrosnąć się tak, jak powtórnie miała zjednoczyć się Polska – mówi kurator wystawy Krzysztof Czyżewski.
Możemy obejrzeć między innymi najstarszą infułę biskupią znajdującą się w zbiorach polskich, która jednak nie należała do św. Stanisława, a jest jedynie związana z szerzeniem jego kultu. Nosił ją prawdopodobnie biskup Prandota, który doprowadził do kanonizacji św. Stanisława w Asyżu. Podobnie jest z pierścieniem, za którego sprawą dochodzić miało do uzdrowień czynionych w imieniu świętego (choć ten najpewniej go wcale nie zakładał). Przez wieki pierścieniem tym pocierano chore miejsca na ciele, dlatego dziś jest nieco wytarty.
Tuż obok znajduje się szklanica, za pomocą której święta Jadwiga miała poić winem biedaków chorych na trąd. Podobnie robiła święta Kinga, której kielich przechowywany na co dzień w klasztorze sióstr Klarysek, również prezentujemy na wystawie – opowiada kurator.
Rocznica pierwszej wawelskiej koronacji dała też okazję do pokazania wyjątkowych zabytków złotnictwa oraz klejnotów z czasów panowania Piastów. Pretekstem do wybrania się na wystawę mogą być już same skarby ze Środy Śląskiej: złota korona kobieca oraz zapona, czyli ozdobna klamra do spinania ubrań. – Być może jest to korona ślubna, o czym świadczą zdobiące ją orły trzymające pierścienie. Naprawdę rzadko spotyka się tak piękne i cenne przedmioty z kręgu kultury dworskiej – dodaje Krzysztof Czyżewski.
